C. KARBOWANIE BIAŁEJ (glansowanej) SKÓRY

Skórę glansowaną na rękawiczki farbuję snę na płycie przez nacieranie szczotką, przytem wewnętrzna strona pozostaje prawie zupełnie biała; inne skóry można farbować zapomocą zanurzania. Farbowanie odbywa się zawsze na zimno.

a) Farbowanie wyciągami z drzew farbiarskich. Przedewszystkiem trzeba wytrawić w rozcieńczonym roztworze węglanu alkalicznego, np. 5 części potażu w 100 cz. wody. Przeważnie używa się tylko wyciągów z drzewa fizetowego (f.), czerwonego (c.), kampeszowego (k.) i kory olszowej (ol.), a odcienie otrzymuje się przez użycie odpowiednich płynów (p. dalej). Niżej podane są przepisy kilku najczyściej używanych mieszanin, przyczem przez I oznaczony jest najjaśniejszy, — II średni i — III najciemniejszy odcień. Kolory; Jasno żółtej ochry do słomkowego: I 50 f., 60 c., 3 k,; — II 100 25 c., 25 k.; — III 60 3 c,, 62. Ciemno złotej ochry do umbry: I 12 f., 3 c., 10 k.; — II 100f., 22 c., 22 k.; — III 90 f., 40 c., 28 k. Do tego cieniowanie ałunem dla jaśniejszych i siarczanem cynku dla ciemniej¬szych. Drzewa brunatnego, aż do mahoniowego: I 70 f., 4 c., 12 k.; — II 26f., 32 c., II k.; — III 48 f. 9 c., 106 k. Do tego cieniowanie siarczanem cynku. Czerwono-brunatnawy i czerwień wenecka: I 15 f., 10 c., 44 k.; — II 50 f., 35 c., 6 k.; — III 100 f., 60 c., 7 k. Brunatnawo-czerwony (czerwień pompejańska): I 105 f., 10 c., 40 k.; — II12 f., 52 c., 22 k.; — III 100 f., 6 c., 3 k. Czysty brunatny (Hawanna): I 100 f., 55 c., 5 k.; — II 100 f., 20 c., 14 k.; — III 100 f., 15 c., 2k. Brunatny (Siena): I 100 f., 18 c., 15 k.; — II 65 f., 16 c., 1 k.; — III 18 f., 65 c., 12 k. Ciemno-brunatny bistre: I 100 f., 2 c., 4 k.; — II 60 f., 15 c., 20 k. — III 100 f. 30 c., 5 k. Oliwkowy: I 100 f., 10 c., 2 k.: — II 100 f., 20 c., 55 k.; — III 10 f., 100 c., 20 k. Czerwono-brunatny, aż do ciemno-brunatnego: I 30 f., 75 c., 8 k.; — II 50 f., 50 e., 35 k.; — III 75 f., 25 c., 8 k. Zielony, aż do ciemno-brunatnego: I 75 f., 4 c., 12 k,; — II 45 f., 35 c., 25 k.; — III 6 f., 60 c., 30 k. Sepia (brunatny): I 85 f., 55 c., 36 k.; — II 80 f., 6 c., 32 k.; — III 5 f., 25 c., 80 k.; do tego dla jaśniejszych odcieniacz siarczano miedziowy I i II, a dla ciemniejszych – III. Brunatny, świetlisty i ciemny: I 105 f.. 6 c., 12 k.; – ll 65 f., 15 c. 7 k.; – III 60 f., 55 c., 10 k. Do tego odcieniacz siarczano-miedziowy I i II. żelazno-fioletowy: I 32 f., 72 c., 20 k.; – Il 54 f., 28 c., 12 k.; – III 100 f., 2 c., 12 k. Do tego odcieníacz siarczano-miedziowy I-III. Szaro błękitny: I 50 f., 10 c., 50 k.; – II 60 f., 18 c., 65 k.: – III 100 f.. 30 k., 65 ol.; – III 70 f., 100 k., 100 ol.; Do tego odcieniacz siarczano-żelazowy I – III. Żelazno lub stalowo szary: I f., 20 c., 18 k., 53 ol.; _ II 22 f., 12 c., 20 k., 75 ol.; – III 60 f., 2 c., 55 k., 100 ol. Jasny popielaty: I 55 f., 16 c., 60 k.; – II 100 f.. 12 c., 22 k., 3 ol.; — III 60 f., 60 c., 20 k. 4 ol. Do tego odcieniacz siarczano-żelazowy I i II,

Odcieniacze (płyny do odcieni):

Odcieniacz alunowy: I 2 1/2 ; cz. ałunu, 100 cz. wody; — II 5 cz. ałunu, 100 cz. wody. Odcieniacz siarczano żelazowy: I 1 cz. siarczanu żelazowego, 100 cz. wody; II 2 cz. siarczanu żelazowego, 100 cz. wody; – III 3 cz. siarczanu żelazowego, 100 cz. wody; – IV 4 cz. siarczanu żelazowego, 100 cz. wody.
Odcieniacz siarczano miedzíowy: I 1 siarczanu miedziowego, 100 cz. wody; – II 2 cz. siarczanu míedziowvego, 100 cz. wody; – III 3 siarczanu miedziowego, 100 cz. wody.
Odcieniacz síarczano cynkowy: 21/2 cz. siarczanu cynkowego, 100 cz. wody.
Aby otrzymać ładny czarny kolor istnieje kilka sposobów, przytaczamy jednakże tylko jeden, istotnie dobry przepis: 100 cz. dębnika (garbnika), 25 cz. drzewa kampeszowego, 12 cz. drzewa żółtego brazylijskiego gotuje się w 250 cz. wody. Skórę naciera się tym wywarem, potem roztworem siarczanu żelazowego, do którego dodaje się trochę kwasu azotowego – lub roztworu octanu żelaza; jeszcze lepszy rezultat można osiągnąć przez dodanie do roztworu żelaza małej ilości chromianu potasu.

b) Farbowanie farbami anilinowemi. Farbowanie to polega na prostszej manipulacji niż farbowanie wyciągami z drzew i dlatego jest obecnie najwięcej w użyciu. Wszystkie farby anilinowe są łatwo rozpuszczalne w spirytusie winnym lub wodzie i prawie wszystkie łączą się łatwo z włóknem zwierzęcem nawet niepoddane wytrawie. Wyróżniają się one też szczególną czystością i pięknością koloru. Do rozpuszczania używa się wodę o 24°R (najlepiej kondensacyjną), zwykle 200-250 cz. na 1 cz. barwika. Pożądanem jest, aby roztwory były zawsze świeżo przygotowane i nalane do kąpieli przez sito włosiane. Przed farbowaniem dobrze jest pokryć skórę rozcieńczonym roztworem garbnika. Następnie gładko rozłożoną skórę pokrywa się kilkakrotnie równomiernie szczotką zimnym roztworem barwika, aż do osiągnięcia wymaganego odcienia. Dla szczególnie jasnych odcieni należy roztwory odpowiednio rozcieńczyć. Najczęściej używa się następujących farb anilinowych: Auramin (skonc., 0,1 i II) dla żółtego koloru; Fosfin (P), żółta do skóry (o) dla wszystkich odcieni leżących około żółtego i brunatnego; Safranin (AN) dla ładnego różowego; Fuksyna í fuksyny zawierające fosforyn: Cerysa, Grenadyna., Marron, Kardynał dla czerwonego, aż do niebiesko-czerwonego (używa się też w mieszaninach). Nowa fuksyna (o) dla czerwonego z bardziej niebieskim odcieniem; Rodamin (extra, Bextra, Bextra pat.) dla ślicznych jasnych do czerwono-rubinowych odcieni-Metylvíolet (2B, 3B, 4B) (używa się po większej części jako farba do mieszanin) dla wszystkich od fiołkowego do niebieskiego odcieni; Błękit metylowy (BB,B Bextra) i Ciemny błękit metylowy (RBN) dla dobrych błękitnych odcieni; Szary metylowy (ND) i Nowy szary metylowy (s) dla wszystkich szarych odcieni; Zielony metylowy i Zielony brylantowy dla jasno-zielonych: Zielony malachitowy dla ciemno-zielonych z połyskiem. Do farbowania białej skóry można też używać farb Resorcynowych i Azo’wych, lecz mogą. być użyte tylko wówczas, gdy nie zależy na trwałości barwika. Dla żywych, jasnych czerwonych odcieni używa się również tak zwanych różnych Ponceaux. Nareszcie należy wspomnieć o tem, że przez mieszanie roztworów barwików, można otrzymać ładne kolory na skórach; np. kolor pomarańczowy przez mieszanie fuksyny z roztworem kw. pikrynowego, fiołkowy- mieszaniem fuksyn z rozpuszczalnym w wodzie błękitem; brunatny í szary — mieszaniem fuksyny, kw. pikrynowego i rozpuszczalnego w wodzie błękitu; czysty czarny – mieszaniem chlorku anílinowego, chromianu potasu í soli miedziowej.