K. ATRAMENTY W PROSZKU

Przygotowanie proszków

Dla przygotowania galusowych i garbnikowych proszków atramentowych postępuje się w następujący sposób: Jabłka galusowe, które przedtem pleśniały (lub mogą być użyte świe­że), wygotowuje się w wodzie. Używa się takich samych ilości jabłek galusowych i wody, jak przy przygotowaniu wyciągu ga­lusowego, lecz wodę dzieli na kilka porcji, aby wyciąg mógł być dokładnym. Klarowne, przefiltrowane wyciągi łączy się razem i wyparowuje ostrożnie w płaskich porcelanowych naczyniach; jak tylko masa osiągnie gęstość syropu zaczyna się mieszać aż do zupełnego wysuszenia zawartości naczynia. Należy przytem utrzymywać możliwie niską temperaturę, aby masa się nie przy­paliła.
Zupełnie suchy koperwas żelazny proszkuje się subtelnie i dokładnie miesza z również subtelnie sproszkowaną gumą. Na­stępnie w dużym moździerzu rozciera się starannie proszek wy­ciągu galusowego lub garbnikowego z koperwasem żelaznym gumą i natychmiast napełnia nim szczelne butelki,   ponieważ masa jest wodochłonna. Szczypta tego proszku w wodzie zamienia ją natychmiast w atrament.
Wszystkie proszki atramentowe sprzedawać należy w buteleczkach szczelnie zamkniętych lub w dobrze zaklejonych pa­czkach, ponieważ większość jest hygroskopijna i przy dostępie powietrza, zamienia się w ciągliwe masy. Atrament otrzymamy z takiej masy nie traci na wartości, lecz wydobycie takiej masy z butelki jest utrudnione.
Dobrym i tanim jest następujące opakowanie proszków: Pa­rafinę roztapia się, nagrzewa ją mniej więcej do temperatury wrzącej wody (100° C.) pudełka oraz ich pokrywki wypłókuje roztopioną parafiną. Papier pudełek staje się odpornym na wil­goć i proszki przechowywane w takich pudełkach, pozostają zawsze zupełnie suchemi.

Proszki atramentowe galusowe

42 cz. sproszkowanych jabłek galusowych, 30 cz. koperwasu żelaznego, 15 cz. gumy, 6 cz. ałunu.
Sproszkowane jabłka galusowe tłucze się miałko jednocze­śnie z ałunem, miesza z drugiemi subtelnie sproszkowanemi substancjami i pakuje w pudełeczka. Mała ilość tego proszku wrzucona do wody, daje atrament z obfitym osadem, z którego płyn z wierzchu należy zlać. Można otrzymać zupełnie rozpu­szczalny proszek, jeżeli jabłka galusowe wyciąga się oddzielnie wodą, wyciąg wyparowuje do suchości a pozostałość miesza z proszkami pozostałych materjałów.
Zamiast dosyć znacznej ilości ałunu, który służy tylko do te­go, aby zapobiec pleśnieniu, można użyć kwasu salicylowego lub bornego, w ilości około jednej tysiącznej wagi całej masy.

Proszki atramentowe kampeszowe

500 cz. wyciągu kampeszowego oblewa się taką ilością wody, aby po nagrzaniu otrzymać gęstą ciecz, do której dodaje się 1 cz., rozpuszczonego uprzednio w wodzie, chromianu potasu. Podczas ciągłego mieszania masę się wyparowuje wreszcie zu­pełnie suszy, proszkuje i w jeszcze ciepłym stanie napełnia w dobrze zamykające się pudełka.

Proszki atramentowe precyzyjne

150 cz. wyciągu z jabłek galusowych, 25 cz. koperwasu że­laznego, 5 cz. koperwasu miedzianego, jak również po 10 cz. ałunu i gumy, suszy się dobrze i dokładnie miesza razem. Pro­szek ten, wsypany do wody, daje natychmiast wyborny czarny atrament.