Atrament dla niebieskiego papieru
Przygotowuje się w następujący sposób: 15 cz. gaszonego wapna i 1,5 tragantu rozciera się z dostateczną ilością gliceryny i rozcieńcza wodą tak, aby waga całej masy wynosiła 120 cz.
Atrament do pisania na kości słoniowej
Aby móc pisać lub rysować na kości słoniowej, kładzie się ją na pewien czas do mocnego roztworu mydła i następnie zmywa, albo myje się ją amoniakiem żrącym. Z 10 cz. azotanu srebra i 1100 cz. wody destylowanej przygotowuje się atrament normalny, który rozdziela na 10 równych części. Pierwszą część oznaczoną Nr. 1 zostawia się bez zmiany, daje ona zupełnie czarne pismo; następna część Nr. 2 rozcieńcza się równą ilością wody, daje przeto jaśniejsze pismo; Nr. 3 otrzymuje na 1 cz. roztworu srebra 3 cz. wody i t. d. tak, że Nr. 10 daje tylko słaby, szarawy odcień. Zapomocą tych atramentów można wykonywać pendzlem lub piórem najróżniejsze rysunki we wszystkich odcieniach, od czarnego do szarego, a farba jest niezniszczalną. Brunatno złoty odcień można otrzymać, po włożeniu przedmiotu z kości słoniowej na tak długo do roztworu 1 cz. chlorku złota, 1 cz. chlorku sodu w 100 cz. wody, aż czarny rysunek przejdzie w brunatno-złoty. Poczem kość się płócze i wkłada do roztworu 1 cz. podsiarczanu sodowego (natronu) w 10 cz. wody.
Atrament do pisania na szkle
20 gr. brunatnego szelaku gotuje się z 35 gr. boraksu i 250 gr. wody a po ostygnięciu miesza z 1 gr. aniliny fioletowej metylowej, uprzednio rozpuszczonej w 150 gr. alkoholu (p. t. ołówki kolorowe do pisania na szkle).
Atrament do pisania i rysowania na drzewie
Aby zapobiec rozpływaniu się atramentu na drzewie, pokrywa się je kilka razy wrzącym roztworem żelatyny i następnie zapomocą gąbki nakłada kilka razy następujący roztwór: po 10 cz. ałunu i kwasu solnego, 2 cz. soli cynowej i 50 cz. wody. W ten sposób przygotowane drzewo w zależności od mytego atramentu przyjmuje najróżnorodniejsze zabarwienia, czarne od atramentu anakardiumowego, który po wysuszeniu zwilżono amoniakiem, brunatne — od roztworu nadmanganianu potasu w wodzie; niebieskie od wywaru z drzewa kampeszowego; czerwone od wodnistego wywaru z drzewa czerwonego, albo amoniakalnego atramentu koszenilowego, żółte od wywaru z szakłaku lub też roztworu kwasu pikrynowego.
Atrament czarny dla skóry
Przyrządza się dwa roztwory:
a) 10 cz. jabłek galusowych, 1 cz. gumy, 100 cz. wody.
b) 1 cz. koperwasu żelaznego, 2 cz. gumy, ½ cz. indygokarminu, 10 cz. wody.
Miejsca do pisania pokrywa się najpierw roztworem a), suszy i pisze następnie roztworem b) Pismo posiada ładny czarny kolor i przenika wgłąb skór, szczególnie, jeżeli ostatnią silnie zmoczyć na odwrotnej stronie.
Atrament do pisania na fotografjach
W 30 cz. wody destylowanej rozpuszcza się 10 cz. jodku potasu i po 1 cz. jodu i gumy arabskiej. Zapomoca tego roztworu otrzymuje się na ciemnych fotografjach białe pismo.
Atrament do pisania na porcelanie
Rozpuszcza się 20 gr. żywicy i potrzebną ilość nigrozyny w 150 gr. spirytusu winnego, oddzielnie 35 gr. boraksu w 250 gr. wody i gotowe roztwory miesza razem.
Atramenty do pisania na metalu
1. Czarny. 10 cz. kopalu, 12 cz. terpentyny, 2 cz. sadzy angielskich.
2. Czarny dla miedzi i cyny. 10 cz. koperwasu żelaznego 4 cz. kwasu solnego, 4 cz. gumy, 8 cz, salmiaku, 2 cz. sadzy angielskich, 10 cz. wody.
3. Matowo-czarny(nie można nim pisać na miedzi i cynie). 10 cz. koperwasu miedzianego, 2 cz. octu, 4 cz. gumy, 2 cz. sadzy angielskich, 10 cz. wody.
Atramenty do znaczenia bielizny
1. Czerwony. Białko kurze rozcieńcza się mniej więcej
równą ilością wody i tak długo silnie miesza pałeczką szklaną,
aż wytworzy się dosyć dużo piany. Ciecz sączy się przez cienkie
płótno i z filtratem miesza dokładnie miałko roztarty cynober.
Atrament rozprowadza się gęsim piórem, a po wyschnięciu prasuje z odwrotnej strony.
2. Purpurowy. Do 5 cz. węglanu amonu dodaje się dla zobojętnienia kwasu azotowego i roztwór rozciera z 8—4 cz. karminu. Dla wytrawiania używa się mieszaniny octanu glinki zsolą cynową.
3. Czarny. 35 cz. koperwasu miedzianego, 50 cz. amoniaku. 15 cz. azotanu srebra, 10 cz. kamienia winnego, 10 cz. dekstryny 5 cz. cukru, 10 cz. sadzy, 80 cz. wody destylowanej.
Atramenty sympatetyczne
1. Czarny. Pisze się roztworem następujących soli: 1 cz. cukru ołowianego lub siarczanu bizmutu, 2 cz. koperwasu żelaznego (bardzo rozcieńczonego), 3 cz. sublimatu. Pismo jest niewidoczne, wywołuje się go przez zwilżenie: l) wodą siarkowodorową, 2) wywarem z jabłek galusowych, 3) roztworem soli cynowej.
2. Czerwony. Pisze się bardzo rozcieńczonym roztworem chlorku złota (chlorku sodu), a po wyschnięciu pociera gąbką, umoczoną w roztworze soli cynowej.
3. Niebieskie. a) Pisze się roztworem azotanu kobaltu; wywołuje (uwidocznia) pismo przez pocieranie gąbką umoczoną w roztworze soli koniczynowej.
b) Pisze się roztworem koperwasu żelaznego; wywołuje pismo roztworem żelazocjanku potasu (żółta sól krwista).
c) 10 cz. chlorku kobaltu rozpuszcza się w 90 cz. wody i 2 cz. gliceryny. Atrament ten, niewidoczny po wyschnięciu, staje się niebieskim po ogrzewaniu.
4. Brunatny. Do pisania używa się rozcieńczonego wodnego roztworu żelazocjanku potasu (żółta sól krwista); uwidacznia się roztworem koperwasu miedzianego.
5. żółte. a) Do pisania używa się chlorku antymonu, wywołuje wywarem z jabłek galusowych,
b) Pisze się z roztworem octanu ołowiu, wywołuje zapomocą jodowodoru.
c) Pisze się bardzo rozcieńczonym roztworem chlorku miedzi uwidacznia przez ogrzewanie, jednak po ostygnięciu znowu znika,
6. Zielone. a) Pisze się wodnym roztworem chloranu sodowego i suche pismo pociera gąbką umoczoną w roztworze koperwasu miedzianego; pismo staje się zielone i trwałe.
b) Do pisania używa się mieszaniny dwóch roztworów, azotanu kobaltu i azotanu niklu: pismo uwidacznia się przez ogrzanie.