Płynny klej parowy
5 kg. kleju kolońskiego oblewa się 5 kg. ciepłej (nie gorącej) wody i zostawia dla zmiękczenia na noc. Na drugi dzień rozpuszcza się klej, słabo nagrzewając (wrazie jeśli jest za gęsty, to dodaje się trochę wody), dodaje 250 — 300 gr. surowego, kwasu azotowego, dobrze miesza i ciekłym klejem napełnia dobrze zakorkowane butelki.
Kleje płynne
1. 1 cz. cukru rozpuszcza się w 3 cz wody, mieszając powoli dodaje 0,25 cz. wapna lasowanego, nagrzewa w przeciągu ½ godziny do 60—70°C., odstawia do ostygnięcia i ustania i zlewa klarowny płyn z wierzchu. W 12 — 15 cz. takiego roztworu cukrowego nagrzewa się 3 cz. kleju do rozpuszczenia. Jeżeli zamiast kleju użyć żelatynę, to otrzymuje się prawie bezbarwny płyny klej.
2. Po 100 cz. żelatyny i kleju, 25 cz. alkoholu, 2 cz. ałunu i kwasu octowego w miarę potrzeby. Całość nagrzewa się w przeciągu 6 godzin w kąpieli wodnej, dolewając kwasu octowego na miejsce wyparowanego i wreszcie rozcieńcza kwasem octowym na rzadki syrop. Klej ten nie miesza się z wodą.
3. Szczególnie dobry dla drzewa i metalu. 100 cz. jasnej żelatyny, 100 cz. kleju stolarskiego, 25 cz. alkoholu i 2 cz. ałunu; całość nagrzewa się w kąpieli wodnej z 20% kwasem octowym, w przeciągu 6 godzin. Klej ten po wyschnięciu jest prawie nierozpuszczalny.
4. 120 cz. kleju, 350 cz. wody, 20 cz. kwasu solnego, 30 cz. siarczanu cynku, 5 cz. pokostu szelakowego.
Klej krochmalowy
4 kg. krochmalu miesza się z wodą, następnie rozpuszcza 4 kg. żelatyny w wodzie, zagotowuje ją i, mieszając dolewa mleko krochmalowe. Cała ilość wody nie powinna przekraczać 92 l.; klej, względnie klajster może być użyty na zimno.
Dobry klej z kleju kostnego
Surowy, przygotowany z kości klej stolarski, który posiada nieprzyjemny zapach, łatwo pleśnieje i już przy 6°C. robi się galeretowaty, zamienić można w klej bez odoru, trwały, bardzo dobrze lepiący w następujący sposób:
250 gr. kleju stolarskiego rozpuszcza się na gorąco w 1000 gr. wody, do tego około 9°B. mocy roztworu dodaje się mieszaninę 10 gr. nadtlenku barowego, zmieszanego z 5 gr. kwasu siarczanego 66% i 15 wody, i całość nagrzewa 48 godzin w kąpieli wodnej przy 80°C. Wydziela się przytem kwas siarkawy, klej traci swą własność żelatynowania, a odparowany do 500 cma objętości po kilko-miesięcznem staniu na powietrzu nie pleśnieje.
Roztwory kleju dla farb malarskich
Dobre środki łączące dla farb stanowią różne gatunki kleju kostnego, z których najlepszy jest spotykany w sprzedaży pod nazwą kleju kolońskiego. Prawidłowo przygotowany klej koloński ma postać bardzo twardych, kruchych płytek żółto-brunatnego koloru. Aby z nich otrzymać dobry środek łączący postępuje się jak następuje: klej kładzie się w dużą miskę, oblewa go wodą i odstawia na 12 godzin. Następnie zmienia się wodę i takie moczenie kleju powtarza tak długo, aż twarde na początku płytki zamienią się w gęstą, zupełnie miękką i przezroczystą masę. Napęczniały klej wyjmuje z wody, osusza, nieco nagrzewa bardzo słabo i otrzymuje wówczas klarowną, jasno-żółtą ciecz, którą rozcieńczona odpowiednią ilością wody, przedstawia bardzo dobry środek klejący dla wszystkich rodzajów farb malarskich. Klej ten względem farb zachowuje się zupełnie obojętnie. Ponieważ roztwory kleju łatwo gniją, to do wymoczonego kleju przed roztopieniem dodaje się na każdy 11. wody 5 gr. boraksu i przy topieniu dobrze miesza. W ten sposób zabezpiecza się klej od zepsucia.
Kleje nieprzemakalne
1. Klej kładzie się do rozmiękczenia w wodę, następnie przy słabym ogniu roztapia w oleju lnianym; po takim przygotowaniu klej nie rozpuszcza się ani w wodzie, ani w parze wodnej.
2. Małą ilość żywicy sandarakowej i mastykowej rozpuszcza się w małej ilości spirytusu i dodaje niewielką ilość terpentyny. Roztwór ten wlewa się do kotła, znajdującego się na ognisku, i powoli miesza z równą ilością mocnego gorącego roztworu kleju i karuku. Następnie filtruje się w stanie gorącym przez materjał.
3. Do płynnego roztworu kleju dodaje się dwuchromianu potasowego i następnie wystawia na działanie powietrza, otrzymuje się w ten sposób także nieprzemakalny klej.